Екі ел арасындағы шекара мәселесі ең басты даулы проблемалардың бірі еді. Өзбекстан мен Қазақстан арасындағы мемлекеттік шекараны межелеу процедурасы 2 кезеңнен өтті. Бірінші кезеңде жалпы шекараның 96%-на қатысты мәселе шешілді, 2001 жылы осыған сай келісімге қол қойылды. Бірақ әлі 4%-дай үлесіне қатысты сұрақ қалған еді. 2002 жылғы келісім даулы мәселелердің шаруасын шешкенімен, шекаралас елдімекендерге қатысты жағдай ретсіз еді.
ҚАЗАҚСТАН МЕН ӨЗБЕКСТАН: ӘРІПТЕСТІК КӨКЖИЕГІТашкент қаласында Қазақстан мен Өзбекстанның әріптестігіне арналған дөңгелек үстел өтті. Іс-шараны «Ma’no» зерттеу бастамалар орталығы және Қазақстанның Өзбекстандағы елшілігінің қолдауымен Орталық Азиядағы қауіпсіздік және ынтымақтастық институты өткізді. Дөңгелек үстелге 20-дан астам ғалымдар мен сарапшылар қатысты, олардың арасында Елбасы кітапханасының халықаралық қатынастар қызметінің жетекші ғылыми қызметкері Осман Досов болды. Кездесуге қатысушылардың міндеті - қазіргі кезеңдегі Қазақстан мен Өзбекстан арасындағы ынтымақтастықтың саяси, экономикалық және гуманитарлық аспектілеріне сараптама жүргізу, екі мемлекет арасындағы өзара іс-қимылды тереңдетудің жаңа форматтары мен тетіктерін іздеу. Қазақстанның Өзбекстандағы Төтенше және өкілетті елшісі Дархан Сатыбалды сөз алды: «Біздің ынтымақтастығымыз туындайтын мәселелерді шешуде сындарлы көзқарас және өзара түсіністік арқылы көрінеді. Сонымен қатар, мемлекет басшыларының өзара ресми сапарлары және барлық деңгейлердегі тұрақты байланыстар - екі ел арасындағы берік достық пен бауырластық қатынастардың жарқын көрінісі».
Орта Азия проблемалары Аймақтағы қауіпсіздік мәселесі негізгі проблемалардың бірі. Екі елді де өңірдегі исламдағы экстремизм қаупі қатты алаңдатып отыр. Өзбекстандағы Ислам қозғалысының өкілдері ұзақ уақыттан бері республикасының ішкі тұрақтылығына қауіп төндіріп келеді. Ислам Каримов елінің Ауғанстанмен шекаралас екендігі ескерсек, радикалды ислам мәселесі күн өткен сайын күшейіп келе жатқандығы жасырын емес. Сондай-ақ Орта Азиядағы су-энергетика, экология, транзит, инвестиция және т. б.
2:0 – Қазақстан Өзбекстаннан есе қайыра ала ма? - Malim.kz
Шекара таңбаланбағандықтан, елдімекендерге заңсыз өтіп кетіп, оның арты өзара қақтығыстарға жалғасқан жағдайлар кездесті. Дегенмен 2004 жылдың мамырында ресми түрде «Гишткуприк» (Өзбекстан) және «Жібек жолы» (Қазақстан) өткізу бекеттерінде екі елдің елтаңбасы бекітілген бағана орнатылды. Бірнеше жылдық келіссөздерден кейін екі жақ қандай-да бір аумақтық шағымдары жоқ екендерін жариялады. Экономикалық-сауда байланыстары Өзбекстан мен Қазақстанның сауда қарым-қатынастары 1990 жылдардан бастап 2000 жылдарға дейінгі аралықта түрлі мәселелерге байланысты өте төменгі деңгейде қалған еді.
2:0 – Қазақстан Өзбекстаннан есе қайыра ала ма? Фотоколлаж: Malim. kz / Суреттер ашық дереккөздерден алынды Футболдан Қазақстан мен Өзбекстан ұлттық командалары жолдастық кездесу өткізуге уағдаласты. Қазақстан футбол федерациясы мен Өзбекстан футбол ассоциациасы арасындағы келісімге сәйкес ойын 16 қараша күні Ташкент қаласындағы «Пахтакор» стадионында өтеді. Қазақстан ұлттық құрамасының бас бапкері Магомед Адиев Өзбекстан құрамасында мықты ойыншылар бар екенін айтады. «Өзбекстан құрамасы – Еуро-2024 іріктеу циклі үшін жақсы қарсылас деп есептеймін. Бұл ойын жаттықтырушылар штабына өте мол ақпарат береді. Өзбекстан құрамасының өте мықты ойыншылары бар. Жақындап қалған Еуропа іріктеу чемпионатында сенім артып отырған футболшыларымызды тексеріп алсақ дейміз.
2008 жылы Өзбекстан президентінің Астанаға сапарынан кейін ғана алға жылжыды. 2012 жылы сырқы сауда айналым көлемі 2, 5 млрд долларды құрады. Оның ішінде Қазақстан экспорты 1, 344 млрд долларды, ал Өзбекстан импорты 817 млн долларға тең болды. 2015 жылы сауда айналымы 3, 2 млрд долларға дейін жетті. Әрине, көрсеткіш мұнымен шектеліп қоймайды. Өзбекстан біздің елімізге жеңіл және жүк машиналарын, ауыл шаруашылық техникаларын, электротехника және жеңіл өндірісі өнімдерін және құрылыс материалдарын тасымалдайды. Өз кезегінде Қазақстан Өзбекстан металл өнімдерін, ферроқорытпа, ағаш өнімдерін жеткізеді. Екі ел ауыл шаруашылық, жеңіл және ауыр өндіріс, транспорт коммуникациясы, мұнай-газ өндірісі тәрізді салаларда серіктестіктерін арттыра алады.
Қазақстан мен Өзбекстан бірлесуі қажет – Нұржан Әлтаев
Одан кейінгі ойындарда не тең нәтижие не Өзбекстан құрамасының жеңісі тіркеліп отырған. 1992 жылы Ташкенттегі кездесуде тең ойын, 1994 жылғы Ташкенттегі турнирде 1:0 есебімен Өзбекстан жеңді. Жалпы, бұл кездесулердің бәрі жолдастық кездесулер немесе халықаралық кубоктар аясында өткенін айта кету керек. Екі ел арасындағы жалғыз ресми кездесу – 1998 жылғы әлем чемпионатының іріктеуінде (ІІ кезең) өткен. Алғашқы ойын Алматыда, тең есеп тіркелген, қарымта матч Ташкентте өткен – өзбектер қазақтардың қақпасына жауапсыз 4 гол соғып, жеңіске жеткен.
Өзбекстан-Қазақстан қарым-қатынасы: қандай байланыс